In de Green Deal Sportvelden (GDS) is een duidelijke afspraak gemaakt: de aanleg en het onderhoud van sportvelden zonder chemische gewasbeschermings-middelen is officieel een feit vanaf 2020. Het gebruik van chemie is dan in principe niet meer toegestaan. In deze serie over de Green Deal gaan betrokkenen uit de branche in op het chemievrij beheer. In de eerste aflevering komt eigenaar Mark de Jong van Malsen Advies en Contracting uit Geldermalsen aan het woord.
Mark de Jong is de man achter Malsen Advies en Contracting. Een jong en dynamisch bedrijf dat adviseert over buitensportaccommodaties. Mark koos in 2013 voor een eigen onderneming. Sindsdien is hij actief als adviseur, projectleider en begeleider van projecten op het gebied van tennis, voetbal, hockey, atletiek en infrastructuur. Met als specialisme natuurgras. “Ik ben een echte teamspeler met een positief, analytische blik”, zegt Mark. “Onderhoud en beheer van natuurgras en de inrichting van sportaccommodaties en buitenruimten zijn complexe zaken. Hiervoor is kennis van zaken noodzakelijk. Dat bieden wij graag aan onze opdrachtgevers.”
Mark krijgt de laatste tijd regelmatig vragen over het chemievrij beheer van sportvelden. “Het onderwerp begint eindelijk te leven. Gelukkig, want het moment dat er geen weg meer terug is, komt steeds dichterbij. Dat besef is nog onvoldoende aanwezig in de gehele branche. De waan van de dag regeert nog teveel. Daar maak ik me zorgen over. Ik ben normaal gesproken het prototype van het ‘glas is halfvol’. Het verplichte chemievrij beheer van sportvelden vanaf 2021 zie ik op dit moment eerder als een probleem. Het is nu een brug te ver. We kunnen nog niet zonder de medicijnkast. In het verleden is de gifspuit iets te makkelijk en te vaak gehanteerd. Daar ondervinden we nu de nadelen van.”
Schijndelse methode
Mark vervolgt: “Wat de meest gestelde vraag is van onze klanten? ‘Chemievrij beheer? ‘Prima! Alleen hoe moeten we dat regelen?’ Het is en blijft maatwerk. De Schijndelse methode is het bekendste voorbeeld in de sportsector van het plegen van onderhoud zonder chemie. Het lijkt zo simpel: enkele keren per jaar ultrakort maaien met een hiervoor geschikte Amazone-machine. De methode is helaas niet overal toepasbaar vanwege de bodemgesteldheid. Die is op veel plaatsen anders. Op kleigrond is de Schijndelse methode bijvoorbeeld minder geschikt.”
Volgens Mark moet de branche één front te vormen en serieus werk maken van de Green Deal. Dat blijkt in de praktijk makkelijker gezegd, dan gedaan, zo stelt hij vast. “Ik heb ook geen pasklare antwoorden en schud de ‘best practices’ of praktijkvoorbeelden ook niet even uit mijn mouw. Het is daarom zaak het eigen belang opzij te zetten en over onze eigen schaduw heen te stappen. We hebben elkaar écht nodig. Voor het algemeen belang van de hele sportsector. Want het is geen vijf voor twaalf, eerder twee voor twaalf. Samen met alle bloed- of ledengroepen moeten we zo snel mogelijk stappen zetten, de huidige onderhoudsmethoden analyseren en diverse alternatieven uitproberen. De studiebijeenkomsten van de Taskforce Green Deal Sportvelden (initiatief van brancheverenigingen BSNC, VHG en CUMELA Nederland) dit voorjaar verspreid door het land komen wat dat betreft als geroepen. Omdat die in teken staan van het aandragen van innovatieve oplossingen voor het chemievrij beheer.”
Afschuiven probleem
“Ik vind dat we in de branche, waaronder gemeenten, te makkelijk wijzen naar de aannemers -oftewel ‘de praktijkjongens in het veld’- als de groep die het ei van Columbus even uit moeten vinden. Zij dienen met de oplossingen te komen. Dat neigt naar het afschuiven van het probleem. Nogmaals: we zijn allemaal verantwoordelijk en moeten als branche samen de schouders eronder zetten en deze grote uitdaging aangaan. Ook bij het schrijven van bestekken en sluiten van meerjarige onderhoudsplannen moet men nu al rekening houden met het chemievrij beheer vanaf 2021. De Green Deal biedt kansen om grote stappen te zetten. De relatief korte tijd die ons nog rest, moeten we gebruiken om met goede praktijkvoorbeelden te komen.”
“Het is belangrijk ook alle terreinbeheerders erop attent te maken dat het uur U nadert. Wachten met zoeken naar alternatieven tot eind 2020 is niet verstandig. Gemeenten spelen een belangrijke rol om de bij het beheer betrokken partijen hiervan te overtuigen. Het probleem ligt met name in de kleinere plaatsen waar goedwillende vrijwilligers van geprivatiseerde clubs het onderhoud van de velden verzorgen. En waar de financiële middelen beperkt zijn. De specifieke kennis over chemievrij beheer ontbreekt daar vaak. Geef deze terreinbeheerders de mogelijkheid om hun kennis te vergroten. Bijvoorbeeld door cursussen te volgen, bijeenkomsten te bezoeken en te oefenen met andere bestrijdingsmiddelen dan de gifspuit. We kunnen het chemievrij beheer niet langer vrijblijvend tegemoet treden. Dan gaan we de deadline in 2021 echt niet halen en staat de kwaliteit en de conditie van duizenden sportvelden op het spel. Het is tijd voor actie! Als fervent Feyenoord-supporter kan ik mijn boodschap het beste als volgt omschrijven: ‘Geen woorden, maar daden’.”
