Architect en veel gevraagd spreker Thomas Rau is bekend om zijn pleidooi voor duurzaam bouwen. En hij gaat verder: we moeten streven naar circulair bouwen: wat doen we met het materiaal van een gebouw, nadat het gebouw is afgeschreven? Niets hoeft verloren te gaan. In de vroege vrijdagmorgen lezing, voorafgaand aan de voorjaars-ALV van de BSNC, nam Rau de leden mee in zijn passie en overtuiging.
Hoe vat je een wervelende multimediale lezing van een begenadigd spreker samen? In dit artikel lichten we een paar hoogtepunten van het verhaal van Thomas Rau uit. Voor wie er niet bij kon zijn, adviseren wij van harte om alsnog naar hem te gaan luisteren, als de gelegenheid zich voordoet.
Materiaal behoudt zijn waarde
Rau riep de aanwezigen op om na te denken over behoud van het materiaal dat we gebruiken voor onze projecten. Ook nadat het gebouwde is afgeschreven en de functie niet meer vervult. We moeten circulair gaan bouwen. Alles wat als afval wordt afgeschreven en moet worden verbrand, heeft geen waarde meer. Erger nog; we vernietigen onze grondstoffen. Beter is het om afval te beschouwen als nieuwe grondstof. Wat kan je hergebruiken? Dit vraagt om anders-denken.
Een voorbeeld. Voor het dak van een nieuw te bouwen hoofdgebouw van Liander heeft de architect staal nodig, veel staal. Vraagt hij dit een staalleverancier, dan heeft dit bedrijf er belang bij om een goede constructie te leveren met daarin ruim voldoende staal. Rau zocht naar een andere mogelijkheid en legde dit verzoek neer bij een bouwer van achtbanen. Een achtbaan is immers gebouwd met zo min mogelijk staal, want moet mobiel zijn. Het moet snel kunnen worden afgebroken om op een volgend kermisterrein weer te worden opgebouwd. De rollercoaster moet sterk en solide zijn en tegelijkertijd zo min mogelijk staal bevatten. De bouwer van achtbanen kreeg de opdracht.
Zo werd het dak van het hoofdkantoor gebouwd met 30% minder staal dan in een eerste offerte was voorzien. Een besparing op het materiaal.
Rau pleit voor verandering in denken in alle fasen van een bouwproces, vanaf de aanbesteding van een project, via alle stappen van het proces tot aan het eindproduct. En daarna. Stel jezelf de vraag: is het product een oplossing voor nu, voor over vijf jaar, en wat zijn de consequenties van de implementatie van de oplossing voor onze aarde, op de lange termijn? Neem bijvoorbeeld de velden met zonnepanelen, die staan nu op steeds meer plekken in Nederland. Wat doen we er over 10, 20 of 30 jaar mee? Stof tot nadenken, ook voor de leden van de BSNC.
Madaster; kadaster van materialen
In 2016 lanceerde Rau het zogenaamde Madaster, een kadaster van materialen. Dit is een database waarin alle onderdelen van een gebouw en het materiaal waarvan ze zijn gemaakt worden vastgelegd. Hierdoor kan het materiaal dat in een gebouw gebruikt wordt als dit gebouw wordt afgebroken weer worden hergebruikt. Zelf noemt Rau dit de Burgelijke Stand voor materialen. In 2019 werd Madaster Switzerland gelanceerd.
Wat betekent dit voor onze branche
Helaas ontbrak de tijd om in te gaan op de concrete vertaalslag naar onze branche. Tijdens de ALV werd een pleidooi gehouden om met het gedachtegoed aan de slag te gaan en een vervolg aan te geven. Heb je daar ideeën over, laat dit dan aan het bestuur of het bureau weten. Mailen mag ook naar info@bsnc.nl.
Meer weten over Thomas Rau?
Op zijn Wikipedia-pagina vind je meer informatie over Thomas Rau en links naar publicaties.