Door klimaatverandering en jarenlang gebruik is ons bodem- en watersysteem niet meer in balans. De provincie Noord-Brabant wil die verdroging tegengaan voor de toekomst, om weer een gezond bodem- en watersysteem te krijgen. In Nieuwsbrief 13 was Peter Ramakers van de provincie Noord-Brabant aan het woord, projectleider van het onderzoek ‘Duurzaam watergebruik op sportvelden’. Voor nieuwsbrief 15 zijn we in gesprek gegaan met twee partners in het onderzoek: Henrie Bekkers van de gemeente ’s-Hertogenbosch en Hans Roelofs van waterschap De Dommel.
De rol van het waterschap bij droogte
Hans Roelofs: “De droogte van de afgelopen drie zomers zetten ons op scherp: hebben we ons ook op de zandgronden van Noord-Brabant te veel gericht op de afvoer van water en te weinig op hergebruik? We realiseren ons meer en meer dat het belangrijk is om water vast te houden.” Hans Roelofs maakt namens zijn werkgever waterschap De Dommel deel uit van de klankbordgroep in het onderzoek van de BSNC naar “Duurzaam watergebruik op de sportvelden in Noord-Brabant”. Hij is bij het waterschap adviseur ruimte en water voor bebouwd gebied en in die functie eerste aanspreekpunt als het gaat om de rol van water in plannen voor bebouwd gebied.
Sportvelden: meer aandacht voor omgaan met water
Droogte is een prioriteit geworden voor de Dommel. In de zomers is immers het vaak te droog en in de winter valt er steeds meer regen. “Het waterschap heeft daarom een nieuw waterbeheerplan geschreven, we spreken nu over watertransitie. Elke druppel telt en we willen het water vasthouden waar het valt”. Roelofs ziet een mooie verbinding tussen het waterschap en sportvelden: “Meer aandacht en algemeen bewustzijn voor omgaan met water is belangrijk. Sportvelden zijn vaak in handen van de overheid én worden door veel en allerlei inwoners van de gemeenten gebruikt. Het is dus een openbare en opvallende plek waar je het onderwerp onder de aandacht kan brengen. Waterproblemen gaan pas als echt leven als het zichtbaar wordt, we hebben de goede voorbeeldprojecten nodig om vroegtijdig zichtbaar te maken wat voor maatregelen mogelijk zijn. Als we slim met water omgaan en het water vast kunnen houden is er immers minder grondwater nodig”.
Rol binnen het onderzoek van de HAS
Hans Roelofs werd gevraagd door de BSNC om mee te doen met het Brabantse onderzoek naar watergebruik op sportvelden. In het begin gaf hij de studenten van de HAS een rondleiding op sportpark de Neul en heeft hij het watersysteem uitgelegd. Later in het onderzoek heeft hij als vraagbaak gefungeerd en eveneens geholpen met verwijzen naar relevante data voor het onderzoek. Roelofs is blij met de uitkomsten van het onderzoek: “Het is veel water dat omgaat bij de sportvelden. Meest interessante vervolgstap is: hoe gebruiken we het water op een slimme manier? Hoe zorgen we dat er een goede waterbalans ontstaat? De uitkomst van het onderzoek is een basis en de aanbevelingen voor nader onderzoek uit het rapport moeten we ter harte nemen.“
Advies aan sportparkbeheerders?
“Stel jezelf de vraag: wat gebeurt er eigenlijk met mijn water? En op welke plekken kunnen we buiten het veld leidingen zo sturen dat een deel van water terug wordt geleid naar veld of het grondwater, tot een aanvaardbaar niveau. Dit is vaak mogelijk met peil gestuurde drainage en is voor beheerders en overheden een relatief kleine ingreep. Hij vervolgt: “Als je je houdt aan het motto ‘Vasthouden als het kan, afvoer als het moet,’ dan denk je na over de waterbalans op het sportveld en wat je kunt verbeteren. Zoals: is je beregeningsinstallatie op orde? En neem ook de tips van de studenten ter harte, zoals alleen beregenen als nodig is.”
Duurzaamheid flinke terugverdientijd
Andere ingrepen vragen om flinke investeringen. “Duurzaamheid op het gebied van water heeft helaas een flinke terugverdientijd. Je kunt dit financieel niet een op een vergelijken met de aanschaf en terugverdientijd van zonnepanelen. Gelukkig gaan we allemaal voor stappen in de goede richting. En die moet je uitzoeken en nemen met de mensen en organisaties die daarvoor open staan.”
Onder de projecttitel ‘Blauwe sportvelden’ voert de Dommel samen met de gemeenten en marktpartijen proefprojecten en onderzoek uit in Eindhoven en op sportpark De Neul in Sint-Oedenrode. De Dommel was betrokken in het bouwteam van het nieuwe sportpark de Neul en kan zo ‘van binnenuit’ goed advies geven. En in verschillende gemeenten in het stroomgebied van de Dommel worden bestaande kunstgrasvelden omgebouwd waardoor water meer opgevangen en vastgehouden kan worden.
Het onderzoeksrapport vind je hier
