Duurzaamheid is een urgent thema dat in ons werk bijna dagelijks aan de orde is. De BSNC houdt zich in haar commissies en werkgroepen regelmatig bezig met diverse duurzaamheidsthema’s en zij werkt natuurlijk ook samen met andere partijen op dit vlak. Maar hoe ziet dit speelveld er nu eigenlijk uit? Is de BSNC altijd in de lead? Of is ze soms meer op afstand betrokken? En wanneer houdt ze alleen vinger aan de pols?
Op de ALV van 6 november jl. is kort antwoord gegeven op deze vragen door de projectleider duurzame sportvoorzieningen van de BSNC, Koen Beelen. Op zijn presentatie kwamen veel positieve reacties en daarom wordt in dit artikel het speelveld van de BSNC op duurzaamheidsthema’s toegelicht zoals dit er nu – medio november 2024 – uitziet.
Voor de BSNC is duurzaamheid één van de strategische speerpunten. In de commissies Gras, Kunstgras en Onderzoek is het een regelmatig terugkerend thema en de werkgroepen zoals o.a. Hybride sportvelden, Circulariteit, LCA-tool en Zorgplicht houden zich hiermee bezig. Wat betreft duurzaamheid kan de inzet van de BSNC op drie manieren worden ingevuld, variërend van eigenaarschap, partnerschap tot betrokken stakeholder.
- BSNC-commissies en -werkgroepen
In de commissies en werkgroepen van de BSNC zitten leden en/of BSNC-bureau medewerkers aan het stuur en dragen vol eigenaarschap. Natuurlijk werken we samen met partners waar nodig. De financiering komt uit het BSNC-kennis en onderzoeksbudget, eventueel aangevuld met subsidies of middelen van andere partners, of inkind-bijdragen door BSNC-leden.
- Routekaart verduurzaming Sport (RVS)
Hierin is de BSNC één van de kernpartners naast Kenniscentrum Sport en Bewegen, NOC*NSF, het Platform Ondernemende Sportaanbieders (POS), de Rijksoverheid (ministerie VWS en RVO) en de Vereniging Sport en Gemeenten (VSG). De BSNC kan de rol van projectleider op zich nemen, participeren als lid van een projectgroep, of op afstand betrokken zijn als klankbord. Financiering (geheel of gedeeltelijk) komt vanuit middelen van de Rijksoverheid of de bijdragen zijn inkind.
Binnen de RVS is er het ‘Regieteam Versnelling Verduurzaming (kunst)grasvelden’ actief met als missie een bijdrage te leveren aan betaalbare, hoogwaardige sportvelden zonder milieuschadelijke gevolgen. Daarnaast bestaat er een ‘Innovatieplatform Duurzame Sportsector.’
- Nationaal Sport Akkoord II
De BSNC volgt de ontwikkelingen op thema’s die voor de BSNC-leden van belang (kunnen) zijn, en participeert als dit in het belang van de branche is.
Figuur 1. De BSNC-betrokkenheid bij duurzaamheidsthema’s op meerdere tafels.
Na bovenstaande beschrijving van drie manieren waarop de BSNC betrokken kan zijn, gaan we nu dieper in op de inhoud: op welke duurzaamheidsthema’s is de BSNC actief of betrokken? Zie ook figuur 2 onderaan dit artikel.
- BSNC-projecten
De volgende projecten voert BSNC zelf uit, waar mogelijk samen met andere partners. Dit zijn de Handreiking zorgplicht milieu, de Handreiking renovatie en ombouw kunstgras sportvelden, het onderzoek Stikstofuitspoeling op hybride sportvelden en de verkenning van elektrificatie van aanleg- en onderhoudsmachines. We lichten ze kort toe.
- Zorgplicht
Eind 2024 verschijnt de nieuwe versie van de Handreiking Zorgplicht Milieu voor kunstgrasvelden. Deze door de werkgroep Zorgplicht geactualiseerde versie adviseert eigenaren en beheerders van kunstgrassportvelden over zorgplichtmaatregelen waarmee moet worden voorkomen dat infill-materiaal in het milieu terechtkomt. De handreiking is inmiddels de facto standaard voor de gehele sportsector. Ook zijn binnenkort de resultaten bekend van het onderzoek naar de effectiviteit van zorgplichtmaatregelen. Dit onderzoek is uitgevoerd door SGS Intron en Sweco, in opdracht van de werkgroep Zorglicht. - Renovatie en ombouw kunstgras
Door de Werkgroep Circulariteit wordt in de Handreiking renovatie en ombouw van kunstgras sportvelden aandacht geschonken aan verschillende duurzaamheidsaspecten van renovatie en ombouw van kunstgrassportvelden. Aan de orde komen o.a. het volgens de richtlijnen afvoeren van vrijgekomen materialen, zorgplicht uit de Wet bodembescherming, voortgezet gebruik van onderlagen van kunstgrasvelden, en hergebruik van kunstgrasmatten naast het recyclen ervan. Ook maakt de Handreiking inzichtelijk welke wettelijke voorwaarden gelden en welke voorbereidingen worden geadviseerd. Een actualisatie van de Handreiking is voorzien in 2025. - Bemesting en uitspoeling meststoffen hybride velden.
In 2024 is de uitspoeling van meststoffen op hybride sportvelden onderzocht. De resultaten zijn onlangs gepubliceerd. In 2025 is verder onderzoek naar optimalisering van bemesting van hybride sportvelden voorzien. - Elektrificatie van aanleg- en onderhoudsmachines.
Elektrificatie is een belangrijk duurzaamheidsthema waarbij opdrachtgevers in de nabije toekomst in bestekken voorwaarden gaan stellen aan het machinegebruik. De commissies Gras en Kunstgras hebben een eerste verkenning gedaan over de betekenis hiervan voor de branche. De kernpunten zijn: 1) De BSNC-leden informeren over wat er op de branche afkomt; 2) Overleg tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers op gang brengen om de gezamenlijke uitdagingen te bespreken. Dit wordt in 2025 opgepakt.
- Projecten van de Routekaart Verduurzaming Sport (RVS)
De BSNC is betrokken bij verschillende projecten van de RVS. Hieronder worden kort de projecten toegelicht waar de BSNC in 2024 en 2025 bij betrokken is.
- Onderhoud en beheer kunstgras en andere kunstmatige ondergronden.
- De BSNC heeft het als partner binnen de RVS op zich genomen hier een projectplan voor te ontwikkelen. Een aantal leden van de commissie Kunstgras is hierbij betrokken en de start wordt verwacht in het eerste kwartaal van 2025
- Watermanagement
- Het project Watermanagement wordt getrokken door NOC*NSF in nauwe samenwerking met de BSNC. In het vierde kwartaal van 2024 wordt een projectplan geschreven en de start is voorzien in 2025. Mogelijk dat een BSNC-Werkgroep Watermanagement, met deelname uit zowel gras als kunstgras-geledingen, hierin een rol gaat spelen.
- LCA/MKI.
- De BSNC-werkgroep LCA werkt aan de laatste details van de actualisatie van de LCA-methode en doorvoeren van gegevens in de Nationale Milieu Database en de rekeningtool DuboCalc als bijdrage aan dit project van de Routekaart verduurzaming Sport. Hiermee kan de volgende stap gezet worden om deze methodiek in de praktijk te gaan gebruiken.
- Duurzaamheidslabel
- Najaar 2024 wordt een Duurzaamheidslabel ontwikkeld voor het labelen van kunstgrasvelden (mat + shockpad). Dit project wordt geleid door NOC*NSF en BSNC-leden participeren hierin om de branchebelangen te vertegenwoordigen.
- Projecten van het Nationaal Sport Akkoord II (NSAII)
Een belangrijk NSAII-project waar we als BSNC vinger aan de pols houden is het project Multifunctioneel gebruik van veldsportaccommodaties. Dit project onderzoekt mogelijkheden van meerdere typen sportgebruikers en andere functies toevoegen op veldsportaccommodaties en wordt geleid door NOC*NSF.
Figuur 2. De duurzaamheidsprojecten in de verschillende pijlers
Informatie
Meer weten, heb je een tip of wil je jouw kennis delen? Mail of bel met Koen Beelen, projectleider duurzame sportvoorzieningen bij de BSNC. E: k.beelen@bsnc.nl, M: 06-28260205