In de Green Deal Sportvelden (GDS) is een duidelijke afspraak gemaakt: de verplichte aanleg en het onderhoud van sportvelden zonder chemische gewasbeschermingsmiddelen is officieel een feit vanaf 2021. Het gebruik van chemie is dan alleen nog toegestaan in situaties waarin dit strikt noodzakelijk is. In het kader van de Green Deal gaan betrokkenen uit de branche in op het chemievrij beheer. Zo geeft Henk Vlug van Insect Consultancy tekst en uitleg over ‘de toepassing van biologische middelen en het jaar 2020’.
“In het kader van de Green Deal Sportvelden moeten we ons zorgen maken over het verdwijnen van de traditionele middelen. Deze middelen zijn meestal gemakkelijk toepasbaar en werken in de regel goed. Na 2020 is het toepassen hiervan niet meer toegestaan op sportvelden. Middelen op basis van biologische bestrijding vormen in de toekomst het alternatief. Tegen insecten bestaan ze al enige tijd. De toepassing is echter nog steeds een beetje een zorgenkindje.”
“Gelukkig gaat het meestal goed en zijn de resultaten naar verwachting. Het probleem met de veel gebruikte aaltjes tegen engerlingen zit hem in de techniek van toepassen. Immers, aaltjes zijn gevoelig voor droogte en de UV straling uit het zonlicht. Daarnaast is de bewaring sterk afhankelijk van de bewaartemperatuur. Bij levering (waar zorgvuldig rekening wordt gehouden met levertijd en koeling onderweg) is het van belang dat tussen aankomst en gebruik van de aaltjes deze in de koeling bewaard worden. Liefst niet tussen de boterhammetjes van de medewerkers op de velden, maar in een apart voor dit doel aangeschafte koelkast. Voordat de aaltjes worden toegepast moeten de te behandelen velden vochtig zijn en matig tot goed waterdoorlatend.”
“Bij droge gronden die geen water opnemen, moet een detergent (reinigingsmiddel) worden gebruikt. Gronden die water te goed doorlaten, geven een uitspoeling van de aaltjes te zien bij hevige regen. Na de toepassing gedurende zes weken de grond vochtig houden. Spuiten wordt vanwege de UV gevoeligheid uitgesteld tot een moment waarbij UV geen rol meer speelt. De planning hiervan valt in de avond of tijdens regenachtig donker bewolkt weer. Niet echt handig dus. Verschillende partijen hebben nagedacht hoe dit verbeterd kan worden. Hierdoor is het idee ontstaan om gebruik te maken van een doorzaaimachine die is aangepast voor het gebruik van aaltjes.”
“Deze aangepaste machine blijft gewoon haar werk doen. Tussen de schijven is alleen een druppelaar geplaatst die nauwkeurig de juiste hoeveelheid aaltjes ondergronds toepast. Omdat de zaaisleuf weer dichtgedrukt wordt, kan de toepassing ook overdag plaatsvinden. De aaltjes worden hiermee op de juiste diepte aangebracht. Op dit moment zijn er in Nederland vijf van dergelijke machines met de standaard werkbreedte van 200 centimeter (zie foto 1). Ze zijn allemaal getest door Insect Consultancy en bleken geschikt te zijn voor deze toepassing. Op rechthoekige sportvelden van ongeveer achtduizend vierkante meter is de toepassing een fluitje van een cent, op golfterreinen was het tot voor kort nog behoorlijk lastig. Niet zozeer de werkdruk, maar vooral de bereikbaarheid van de fairways en hun onregelmatige vorm brachten problemen met zich mee. Hiervoor is recent een nieuwe, speciaal voor dit doel gebouwde machine ontwikkeld. Die zelfs in particuliere tuinen van een zekere omvang uitstekend presteert. Deze machine heeft een werkbreedte van 135 centimeter (zie foto 2 en 3). Het voordeel van dergelijke apparaten is dat je ze niet alleen kan inzetten voor het toepassen van aaltjes, maar ook meteen voor het door zaaien van gras. Eén machine is zelfs geschikt om tegelijkertijd meststoffen te injecteren en ook biologische middelen zoals parasitaire schimmels of antagonisten. Van deze machine bestaan al sprekende voorbeelden van schimmelbestrijding op greens met antagonisten.”
“We zijn dus al een heel eind met de Green Deal, maar we zijn er nog niet helemaal. Laat de wetenschappers nadenken over nieuwe en andere alternatieven en laat de loonwerkers hun innovatieve ideeën uitwerken. Insect Consultancy heeft met het ‘Handboek Grasveldinsecten’ al een eerste stap gezet in de richting van het ecologisch beheersen van de schadelijke insecten. Als het toch nog problemen geeft, dan is er een goede toepassing van biologische bestrijding voorhanden.”
Zie voor meer informatie: www.insectconsultancy.nl
Literatuur: H.J. Vlug, 2015: Handboek Grasveldinsecten. Ecologie en beheersing, 216 pagina’s. Uitgever: Wageningen Academic Publishers. Verkoop: telefoonnummer: (0317) 47 65 14.
ISBN: 978-90-8686-250-4
